Przejdź do zawartości

Wołodymyr Iwasiuk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wołodymyr Iwasiuk
Володимир Михайлович Івасюк
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1949
Kocmań

Data i miejsce śmierci

24 lub 27 kwietnia 1979
Brzuchowice

Gatunki

ballada

Zawód

poeta, kompozytor, śpiewak

Aktywność

1964–1979

Odznaczenia
Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki (Ukraina)
Bohater Ukrainy „Orderu Państwa”
Strona internetowa
Znaczek pocztowy z 1999 roku upamiętniający Wołodymyra Iwasiuka

Wołodymyr Mychajłowycz Iwasiuk (ukr. Володимир Михайлович Івасюк; ur. 4 marca 1949 w Kicmaniu, zm. 24 lub 27 kwietnia 1979 w Brzuchowicach) – ukraiński poeta, kompozytor i śpiewak. Jego największym przebojem muzycznym była piosenka Czerwona ruta (Червона Рута), skomponowana w 1970 roku[1]. Wyróżniony pośmiertnie tytułem Bohatera Ukrainy w 2009 roku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 4 marca 1949, w mieście Kicmań, w rodzinie nauczycieli. Będąc dzieckiem uczęszczał do miejscowej muzycznej szkoły dla dzieci. Później kontynuował naukę w średniej szkole w Kicmaniu. Od dziecka brał udział w licznych koncertach i przeglądach muzycznych. W 1964 założył swój własny zespół „Bukowynka”, który zwyciężył na konkursie republikańskim. W 1966 rodzina Iwasiuków przeprowadziła się do Czerniowców, tam został przyjęty do Instytutu Medycznego[2].

Był jednym z prekursorów ukraińskiej muzyki pop, autor 107 pieśni, 53 utworów instrumentalnych oraz muzyki do kilku spektakli. Z zawodu lekarz i skrzypek, grał na fortepianie, wiolonczeli i gitarze. Jego ciało znaleziono 18 maja 1979 powieszone w lesie. Według oficjalnej wersji popełnił samobójstwo, jednak społeczeństwo i współcześni badacze mają wątpliwości co do tej wersji[3].

Dokumenty archiwalne opisujące sprawę znajdują się w Moskwie i nie były udostępnione ani krewnym, ani pracownikom muzeum poświęconego kompozytorowi. Krewni Iwasiuka uważają, że został on zabity. Podobne stanowisko formułują obecnie służby bezpieczeństwa, a także medyczne zespoły badawcze[3]. 26 stycznia 2009 roku Prokuratura Generalna Ukrainy wznowiła dawno zamkniętą już sprawę kryminalną dotyczącą śmierci kompozytora, która w 2012 roku została ponownie zamknięta ze względu na „brak jasnych dowodów na popełnienie przestępstwa”[4].

Został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[2][4]. W 2009 roku został pośmiertnie uhonorowany tytułem Bohatera Ukrainy przez prezydenta Wiktora Juszczenkę[5].

Sylwetkę kompozytora w polskiej literaturze przywołał Sławomir Gowin, autor spektaklu Czerwona ruta, który wystawił w sierpniu 2010 roku Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Przedstawienie w reżyserii Dariusza Brojka traktuje o sprawach polsko-ukraińskich poprzez piosenkę ukraińską, w tym także Czerwoną rutę Iwasiuka[6]. Wcześniej Czerwoną rutę wykonywał Janusz Gniatkowski[7] i – w oryginale – zespół „No to co[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]